Κερατοειδούς

Τι ακριβώς είναι ο κερατοειδής;

Ο κερατοειδής είναι το ευαίσθητο, διαφανές παράθυρο του οφθαλμού στο φως και χρειάζεται να παραμένει διαυγής για καλή όραση. Ο πρόσθιος αυτός χιτώνας, εξαιτίας της καμπυλότητάς του αποτελεί την διαθλαστικότερη επιφάνεια του ματιού και είναι υπεύθυνος για την εστίαση των οπτικών  ερεθισμάτων στον αμφιβληστροειδή. Λειτουργεί ακριβώς όπως το κάτοπτρο μιας φωτογραφικής μηχανής. Το πάχος ενός κερατοειδούς κυμαίνεται μεταξύ 460μm και 630μm, πολύτιμο στοιχείο για την περίπτωση διαθλαστικής επέμβασης με excimer laser.

Δομικά ο κερατοειδής χιτώνας αποτελείται από τις στιβάδες που ακολουθούν:

• Επιθήλιο
• Μεμβράνη Bowman
• Στρώμα
• Μεμβράνη Descemet
• Ενδοθήλιο

Τι ακριβώς είναι η μεταμόσχευση κερατοειδούς (κερατοπλαστική) και πότε πραγματοποιείται;

Επειδή ο κερατοειδής είναι ουσιαστικά ένας εκτεθειμένος χιτώνας, είναι πιθανό να τραυματιστεί ή ακόμα και να μολυνθεί. Έτσι σοβαροί τραυματισμοί, εκτεταμένες μολύνσεις, προχωρημένος κερατόκωνος, κληρονομικές παθήσεις, θολερότητες, παραμορφώσεις, αυξημένη μεταβολή καμπυλότητας ή ουλές είναι κάποιες από τις αιτίες που οδηγούν στην λύση της μεταμόσχευσης κερατοειδούς. Μεταμόσχευση κερατοειδούς (κερατοπλαστική) καλείται η διαδικασία αντικατάστασης του κερατοειδούς χιτώνα ή τμήματος αυτού από τον κερατοειδή κάποιου κατάλληλου δότη.

Συνήθως μια μεταμόσχευση κερατοειδούς είναι επιτυχής. Η περίπτωση αποτυχίας οφείλεται στην σε απόρριψη μοσχεύματος (ο οργανισμός αναγνωρίζει το μόσχευμα σαν ξένο σώμα και προσπαθεί να το αποβάλλει). Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την θόλωση του μοσχεύματος. Εφόσον η απόρριψη αντιμετωπιστεί έγκαιρα και σωστά, τότε στο 90% των περιπτώσεων η κατάσταση είναι αναστρέψιμη με ειδικά φάρμακα. Έτσι το μόσχευμα θα παραμείνει διαυγές και η διαδικασία μεταμόσχευσης κερατοειδούς θα χαρακτηριστεί επιτυχημένη.

Τεχνικές μεταμόσχευσης κερατοειδούς:

Λαμβάνοντας υπόψη το τμήμα (πάχος) του μοσχεύματος η επέμβαση κερατοπλαστικής διακρίνεται στις παρακάτω 2 μεγάλες κατηγορίες με την καθεμιά όμως να περιλαμβάνει επιμέρους τεχνικές:

–Μεταμόσχευση ολικού πάχους (ή διαμπερής κερατοπλαστική) – (PKP): Όταν αφαιρείται ολόκληρο το πάχος του πάσχοντος κερατοειδούς. Έχει αρκετά υψηλά ποσοστά επιτυχίας και είναι εφικτό να πραγματοποιηθεί με τοπική αναισθησία. Η επέμβαση απαιτεί υψηλού επιπέδου και επιδέξιους χειρισμούς αφού βασίζεται στην συρραφή του μοσχεύματος με πολύ λεπτά ράμματα.

–Μεταμόσχευση μερικού πάχους (τμηματική κερατοπλαστική): Σε κάποιες περιπτώσεις είναι προτιμότερο να αντικαθίσταται επιλεκτικά μόνο συγκεκριμένο τμήμα του πάσχοντος κερατοειδούς (π.χ. μόνο ένα κομμάτι του στρώματος). Τότε μιλάμε για μεταμόσχευση μερικού πάχους και ξεχωρίζουμε τις 2 υποκατηγορίες που ακολουθούν:

α. Πρόσθια τμηματική (ή μερικού πάχους) κερατοπλαστική (DALK, ALTK): Πραγματοποίηση αντικατάστασης μόνο των εξωτερικών στοιβάδων του κερατοειδούς.

β. Οπίσθια τμηματική (ή μερικού πάχους) κερατοπλαστική (DSEK, DSAEK, DMEK): Πραγματοποίηση αντικατάστασης μόνο οπίσθιων στοιβάδων του κερατοειδούς.

–Κερατοπρόσθεση: Τεχνική που χρησιμοποιείται κυρίως όταν παρατηρείται σοβαρότατη αμφοτερόπλευρη απώλεια όρασης (κερατοειδική τύφλωση) εξαιτίας κερατοπάθειας, ή όταν αποτύχει η λύση της ολικού πάχους μεταμόσχευσης κερατοειδούς. Στην κερατοπρόσθεση ένας τεχνητός (πλαστικός) κερατοειδής τοποθετείται μικροχειρουργικά στον οφθαλμό με στόχο να αντικαταστήσει τον προβληματικό κερατοειδή.