Αμβλυωπία

Τι ακριβώς είναι η αμβλυωπία και που οφείλεται;

Η αμβλυωπία, γνωστή και με τον όρο ‘τεμπέλικο μάτι’ είναι η συχνότερη οφθαλμολογική πάθηση της παιδικής ηλικίας. Στην κατάσταση της αμβλυωπίας για κάποιους λόγους η όραση στον έναν ή σπανιότερα και στους δύο οφθαλμούς δεν αναπτύχθηκε σωστά. Δομικά ένα αμβλυωπικό μάτι είναι απόλυτα φυσιολογικό και υγειές, το παράδοξο είναι πως η οπτική του οξύτητα είναι μειωμένη ακόμα και με την καλύτερη διαθλαστική διόρθωση (δεν βελτιώνεται με γυαλιά, φακούς επαφής ή διαθλαστική χειρουργική). Τα αίτια της απώλειας όρασης δεν είναι λοιπόν παθολογικά αλλά λειτουργικά.

Η εξήγηση της αμβλυωπίας έγκειται στο ότι είναι πιθανό τα πρώτα χρόνια της ζωής ο ανθρώπινος εγκέφαλος να μην είναι σε θέση να λαμβάνει καθαρά οπτικά ερεθίσματα από έναν οφθαλμό, ώστε να συνηθίσει να τα αποκωδικοποιεί σε οπτικές πληροφορίες. Πρόκειται στην πραγματικότητα για μια εγκεφαλική δυσλειτουργία που είναι καλό να ανακαλυφθεί σε μικρή παιδική ηλικία. Ο εγκέφαλος ουσιαστικά δίνει ‘προτεραιότητα’ στο ένα μάτι και το άλλο ‘τεμπελιάζει’ – ‘υπολειτουργεί’.  Τα κυριότερα αίτια της αμβλυωπίας είναι η υψηλή υπερμετρωπία, η ανισομετρωπία και ο στραβισμός.

Τύποι αμβλυωπίας:

Υπάρχουν 3 κατηγορίες αμβλυωπίας:

• Στραβισμική αμβλυωπία: όταν η βασική αιτία είναι η λανθασμένη ευθυγράμμιση των οφθαλμών (στραβισμός)
• Αμβλυωπία εξ ανοψίας: λόγω καταρράκτη
• Διαθλαστική αμβλυωπία: εξαιτίας υψηλών διαθλαστικών ανωμαλιών (μυωπία, υπερμετρωπία, αστιγματισμός) ή ανισομετρωπίας (διαφορά διάθλασης στους 2 οφθαλμούς)

Αντιμετώπιση:

Η διάγνωση της αμβλυωπίας πρέπει να γίνει στα πρώτα χρόνια της παιδικής ηλικίας για την έγκαιρη θεραπεία. Η πιστοποιημένη θεραπεία και η περισσότερο διαδεδομένη, είναι η επικάλυψη του ‘δυνατού’ οφθαλμού, συνήθως στην περίπτωση της στραβισμικής αμβλυωπίας για την ‘εκγύμναση’ του άλλου (βελτίωση του οπτικού συστήματος). Δύο ώρες επικάλυψης μέσα στην ημέρα έχουν αποδειχθεί αρκετές, αν η αμβλυωπία δεν είναι μεγάλη και η ηλικία του ασθενούς κυμαίνεται μεταξύ 3 και 8 ετών. Για την αποφυγή όμως ανάπτυξης αμβλυωπίας και στον επικρατή οφθαλμό, σημαντική προϋπόθεση είναι η συνεχής παρακολούθηση από ειδικευμένο οφθαλμίατρο.